درمان پولیپ بینی؛ علل، علائم و روش های تشخیص آن

به توده هایی که داخل بینی وجود دارد پولیپ گفته می شود که غیر سرطانی و بدون درد هستند و در اثر رشد زیاد لایه پوشاننده داخلی بینی (مخاط بینی) به وجود می آیند.
پولیپ بینی بیشتر در ناحیه بالای سینوس ( جایی که گونه ها، چشم ها و بینی به هم می رسند) یا مجاری بینی قرار می گیرد. به دلیل وجود نداشتن عصب در این ناحیه فردی که دارای پولیپ است ممکن است متوجه وجود آن نشود ولی با رشد سینوس به شکل انگوری یا اشکی داخل مجاری تنفسی باعث ایجاد اختلال در تنفس می شود و برای فرد ایجاد مشکل می کند و می تواند سبب عفونت و کم شدن حس بویایی شود.

علت ایجاد پولیپ بینی

علت اصلی ایجاد پولیپ بینی، آلرژی می باشد که با حساسیت هایی چون حساسیت پوستی و آسم همراه است. در اثر آلرژی، مخاط بینی متورم می شود و به صورت یک بافت اضافی در می آید که بر تعداد آن ها افزوده می شود و داخل بینی را پر می کند. تورم در لایه تولید کننده مایعات (غشای مخاطی) سینوس ها و بینی به وجود می آید.

التهابات و عفونت های مزمن هم می تواند علت ایجاد پولیپ بینی باشند.این عوامل سبب تولید ترشحات بیش از اندازه در سلول های هوایی بینی می گردند.

با درمان به موقع آلرژی می توان از ایجاد پولیپ بینی جلوگیری کرد. پولیپ بینی امکان دارد در هر جای بینی به وجود بیاید ولی اغلب در نزدیکی گونه و چشم و بینی می باشد.

 

علائم ایجاد پولیپ بینی

برخی از علائم و نشانه های پولیپ بینی عبارتند از:

• کاهش یا قطع حس بویایی
• احساس درد در صورت و سر
• خرو پف حین خواب
• آبریزش بینی
• کاهش حس بویایی
• درد در ناحیه فک بالا
• احساس خارش در اطراف چشم
• احساس فشار در صورت و حفره بینی
• انسداد بینی و مجاری تنفسی

تشخیص پولیپ بینی

پزشک با استفاده از اتوسکوپ یا نیزوسکوپ داخل بینی را مشاهده می کند و معاینات فیزیکی را انجام داده و وجود پولیپ را تشخیص می دهد. اگر پولیپ داخل سینوس ها بوده و عمیق تر باشد و قابل مشاهده توسط اتوسکوپ و نیزوسکوپ نیست و با استفاده از عکس برداری سی تی اسکن یا ام آر آی یا آندوسکوپی داخل بینی می توان آن را تشخیص داد. در داخل تصاویر آندوسکوپی و ام آر آی پولیپ خودش را به شکل نقطه های مات نشان می دهد.همچنین رشد سرطانی یا غیر طبیعی را نیز مشخص می کند تا در اسرع وقت تحت نظر پزشک درمان شود.

در آندوسکوپی لوله باریکی که دوربین به آن متصل است وارد مجرای بینی می شود و می تواند وجود پولیپ را تشخیص دهد.

تست پوستی آلرژی برای بررسی و تشخیص حساسیت ها و التهابات مزمن بکار می رود به صورتی که مقداری از ماده آلرژی زا به پوست زده می شود و سپس میزان حساسیت بررسی می شود.

درمان پولیپ بینی

روش های درمان پولیپ بینی متفاوت بوده و انتخاب روش درمان با توجه به شرایط بیمار، انواع پولیپ بینی و صلاح دید پزشک متفاوت می باشد. در اینجا به توضیح روش های درمان پولیپ می پردازیم:

دارو درمانی

اگر پولیپ کوچک باشد با تجویز دارو یا اسپری توسط متخصص گوش و حلق و بینی می توان آن را درمان کرد. شامل داروهایی می شود که می تواند به کاهش التهابات و گرفتگی مجاری بینی کمک کند که شامل اسپری های مخصوص و دارو جهت درمان پولیپ بینی می باشد.

کورتواستروئیدهای بینی

جراح برای کوچک کردن و از بین بردن پولیپ بینی و کاهش التهاب و تورم، اسپری کورتواستروئید بینی را تجویز می کند که برخی از آن ها عبارتند از: بتامتازون، فلوتیکازون، بودزوناید، مومتازون می باشد. اسپری بینی باعث باز شدن راه تنفسی بیمار می شود.

کورتواستروئیدهای تزریقی و خوراکی

در صورتی که استفاده از اسپری بینی در درمان پولیپ بینی موثر نباشد از داروهای خوراکی یا تزریقی استفاده می شود . معمولا دارو خوراکی پردنیزون Prednisone توسط پزشک تجویز می شود. پردنیزون جزو دسته ای از داروها است که به آن ها استروئید یا کورتواستروئید گفته می شود. پردنیزون مانند همه ی استروئید ها مانع ترشح موادی در بدن می شوند که سبب بروز التهاب می گردند، بنابراین پردنیزون یک داروی ضد التهابی است.

اگر منشا ایجاد پولیپ، آلرژی باشد، پزشک داروهای ضد آلرژی مانند آنتی هیستامین را تجویز می کند و اگر منشا آن عفونت باشد آنتی بیوتیک تجویز می کند.

جراحی پولیپ بینی

زمانی که پولیپ بینی به اندازه ای بزرگ شود که باعث انسداد مجاری بینی شود و درمان دارویی و تزریقی پولیپ را از بین نبرد جهت برداشتن پولیپ بینی نیاز به جراحی است، که در جراحی پولیپ بینی از بیهوشی عمومی استفاده می شود.

در جراحی آندوسکوپی بینی یک لوله کوچک که دارای لنز و دوربین کوچک به نام آندوسکوپ است از سوراخ بینی وارد می شود و به سمت مجرای سینوسی هدایت می شود . از یک ابزار بسیار ظریف برای برداشتن پولیپ ها استفاده می شود، جراحی پولیپ بینی دوران نقاهت ندارد و یک جراحی سرپایی است.

نکته مهم: بعد از جراحی پولیپ بینی از اسپری کورتواستروئید بینی جهت عود نکردن مجدد پولیپ لازم است استفاده شود.